KINDERPOËZIE

Bron: Meandermagazine: LITERAIR E-MAGAZINE VOOR NEDERLANDSTALIGE POËZIE

12 mrt, 2024

Een schoolreis door het universum

In het universum kan je alle richtingen op
wie weet waar het noorden stopt?
Of waar het zuiden begint?
Waar ligt het oosten en waar het westen?
Nergens bordjes met namen van hemellichamen
Pas op: zeven zwarte gaten

Misschien bewegen alle sterren naar links
of naar rechts, naar voren of naar achteren
Zijn totale sterrenkaart is nog niet uitgetekend
Waar begint precies de Melkweg en wat is een Orionnevel?
Heb je altijd sterrenverlichting of is het soms pikdonker?
Pas op: drie giftige gaswolken

Niet alles in het universum heeft al een naam
Je kan op avonturenreis met de hele schoolklas
Je hebt alleen een astronautendiploma nodig
een ruimteschip waarin je goed kunt vertoeven
en veel bagage met buitenaardse wezens als knuffels
Pas op: bij één foutje ben je al twee lichtjaren verdwaald

© Ali Şerik
uit Dichter nr28, het heelal, Plint, 2023

Ali Şerik werd in 1962 geboren in Turkije. Hij was zeven jaar toen hij voor het eerst in Nederland kwam wonen. Zijn eerste gedichten waren in het Turks, die werden gepubliceerd in Turkstalige tijdschriften in Nederland en Turkije. Onder ander: İlke, Sesimiz, Pandora, Yeni Broy, Berfin Bahar en Güncel Sanat. Voor de Amersfoortse Courant schreef Ali Şerik tussen 2001 en 2006 columns. Uitgeverij Broy in Istanbul heeft drie gedichtenbundels van zijn hand uitgegeven. Nederlandstalige gedichten van Ali Şerik zijn opgenomen in verzamelbundels van Taalpodium Utrecht / Zeist. Voor de Nationaleboekblog heeft hij van maart 2012 tot augustus 2013 elke vrijdag een gedicht geschreven. Op dit moment schrijft hij regelmatig in de twee maandelijks blad Schreef van Taalpodium Utrecht / Zeist. Vanaf 2016 t/m/ 2020 gaf hij de Turkstalige literaire blad Kara Zambak uit.
Zijn werk is opgenomen in de verzamelbundel Heimweer naar huiswerk, uitgever: Rainbow; in de verzamelbundel Met Stip, De mooiste gedichten van het Open Podium gekozen door Jos van Hest en in DICHTER van Plint.

Ali Şerik schreef wekelijks gedichten voor de Nationaleboekenblog, Maart 2012 tot augustus 2013.

Ali Şerik schreef wekelijks gedichten voor de Nationaleboekenblog, Maart 2012 tot augustus 2013

Enkele gedichten van Ali Şerik die op de Nationaleboekenblog zijn verschenen.

Het recept voor een gedicht

Men neme als eerste een dichter
dichters zijn hiervoor uitermate geschikt
het maakt niet uit op welk land je ze kweekt
op welke berg je ze plukt
of ze watervrees hebben
bang zijn op reis te gaan
Daarna neem je een pen, potlood, krijt
zelfs een kwast met inkt is bruikbaar
men kan ook uitstekend uit de voeten
met een simpel toetsenbord
Nu houd je de dichter goed vast
schudt hem stevig heen en weer
doopt hem in de bloem van ironie en sarcasme
laat hem een schim van het heelal zien
doet een paar korrels zout op zijn ene schouder
op de andere wat kruiden van menselijke geschiedenis
Daarna zet je de dichter op een stoel
tegen de tafel aangedrukt
doe je de kamer goed op slot
niets van hem mag deze ruimte verlaten
Ga zelf naar buiten bekijk de wereld
er is zo veel te zien, zo veel moois
Keer na een paar uur terug
doe de deur open, vraag naar het gedicht
hij zal het je overhandigen
en in de ogen van de dichter
zul je je tranen zien

De verzamelaar

Ik verzamel oude onbruikbare ideeën
benieuwd hoe ze tot stand kwamen
hoe ze zich ontwikkelden tot illusies
een uitweg zochten door gebarricadeerde fronten
hoe ze zich creëerden door merg en been
als het licht in het universum, als het getal nul
als het ontstaan van het geduld

Ik sprokkel ideeën die niemand meer wil
die geen toepassing hebben in algebra
geen nut in scheikunde of filosofie
geen enkele waarden hebben voor gisteren
zeker niet voor dat morgen waar de klok naar toe loopt
deze ideeën zijn als schroeilucht na een brand
ik verzamel ze, zoals anderen dode zielen verzamelen

Zoals anderen weggespoelde sporen, verbrande heksen
verdwenen steden, verzonken boten, gestolen schilderijen zoeken
zoek ik hun tekortkomingen, kijk hoe levendig ze waren
pluis hun eenzaamheid uiteen, hun bedaardheid, hun wanhoop
de handen die ze missen, de bochel, hun dofheid vergroot ik uit
ik stop ze in de kist van mijn grootmoeder en luister
naar hun zwaarmoedige geschreeuw, naar hun tere gezang

Zo heb ik al oude onbruikbare ideeën van koningen
van keizers, landheren, bevelhebbers, managers
meestal zijn het door lichte windvlagen overbruisende oplossingen
waarin eigen belang, gekreukte en verkleumde gedachten
zich voor de spiegel uitkleden om zichzelf te bevredigen
ik heb ook oude onbruikbare ideeën van eenvoudige mannen en vrouwen
meestal dienen die om in hun ellende een uitweg te vinden die simpelweg niet bestaat

Laat de waarheid door iemand anders vertellen

Een kinderhand is gauw gevuld
Laat de dag van gisteren door iemand anders vertellen
hij is een rivier zonder oevers om zich aan vast te houden
Laat het zeggen door andere mannen en vrouwen
in steden en parken die ik niet ken
Alsof het hun geschiedenis is en niet het mijne
Laat de verhalen die naar de zee lopen
door anderen uitspreken

Wat heerlijk, het regent
ik wil er doorheen rennen
zonder dat iemand het ziet
Zodat niemand
op de gedachte komt
dat ik in de regen ren

Laat de schaduw door iemand anders meedelen
liefst door iemand die ik nooit zal ontmoeten
met verbazing zal ik op afstand naar hem luisteren
Met een brok in mijn keel, met een onhoorbare vraag
hoe barbaars dingen kunnen zijn
Ik zal de waarheid niet herkennen als mijn verleden
in een onopvallende rij
tijdens de dodenherdenking zal ik zwijgen

POLDER VAN EEMNES Fotograaf Nico Bierlaagh

In samenwerking met de dichter Gerard Beentjes is het fotoboek”Polder van Eemnes ” tot stand gekomen. 2019

Met dank aan de dichters
Ali Şerik, Elly-Ann van Luxemburg, Eric van Loo, Gerard Beentjes, Jaap Lemereis, Gerard Wortel, Leon Lutterman, Jos Schellart, Marion Steur, Marjan Leunissen, Marjan Wittermans, Mia Wittop Koning, Minke van de Zande, Nanny Luijsterburg, Tseard Veenstra.

Leerlingen van Basisschool De Hobbitstee uit Eemnes:
Andrea de Leeuw, Bente van Dijk, Bram Calis, Gijs de Leeuw,
Nanouk van der Wal, Oscar Maas, Robin Schmidt, Storm Bakker,
Thije Koot, Vigo Ruiter, Vivienne Calis,

Twee Gedichten van Ali Şerik die opgenomen zijn in de bundel voor de Foto’s

ZICHT OP POLDER

De mist hangt laag, verbergt het landschap
als koekjes onder een theedoek.

Het leven dat hier nooit slaapt
wordt langzaam wakker.

In de verte een schoorsteen en de tijd maalt toekomst
rook mengt zich met de onzichtbaarheid van de lucht.

Hoe diep zullen de sporen van de trekkers zijn
als de boer de oogst binnen haalt.

Het hek van het weiland is op slot in zijn roest
dood hout is nog even de getuige van zwijgen.

In het landschap is er altijd een groeipijn
de geslotenheid van de dauw druppelt naar buiten.

In de verte trekken ganzen weg
tijd voor de winterjas.

De wind waait hoog
raakt nog geen gras.

Ali Şerik

NEST VAN VRAGEN

Ik liet de foto aan mijn kleindochter zien.
Kijk een nest, zei ik, nest met eieren.
Nest met eieren, herhaalde ze. Later
komen er kuikens uit,
zei ik. Ik hou van kuikens,
zei mijn kleindochter.

Waar is hun moeder, hun broer en zusje,
vroeg ze. Kijk deze eieren
zijn de broertjes en zusjes, die komen
samen uit het ei, hun moeder komt zo terug.

Waren alle vogels kuikens, vroeg ze.
Ja, zoals alle volwassen kinderen waren
en alle kinderen eens een baby.

Vijf dagen later belde mijn dochter,
ze vertelde dat mijn kleindochter weigerde
een ei te eten, vragen stelde of de kuikens
dood waren. Ze huilde, zei mijn dochter
op een droevige toon. Mijn dochter een beetje
van streek, ik ken haar, ik krijg
zo op mijn donder. Pissig vroeg ze, wat ik
haar had wijsgemaakt. Dochters blijven
aan vaders vragen stellen.

Maar hoe leg je een kind van tweeënhalf uit
dat niet uit consumptie-eieren kuikens komen,
dat kippen niet als vogels worden gezien
meer als een consumptieproduct, als eetwaar.

Ali Şerik